Bocianie ciekawostki:

Bocian, występujący od wieków w bliskim sąsiedztwie człowieka, stał się przedmiotem ludowych wierzeń, powiedzeń, a także mitów..............................................

Bocian, występujący od wieków w bliskim sąsiedztwie człowieka, stał się przedmiotem ludowych wierzeń, powiedzeń, a także mitów. Niektóre z nich są szeroko rozpowszechnione w naszej kulturze, lecz nie zawsze okazują się one być prawdziwe. Poniżej znalazły się wybrane mity, wymagające komentarza.

Bocian nie buduje gniazd w miejscu gdzie występują elementy metalowe, ani też jeśli deski czy platforma zbita jest gwoździami, ze względu na przyciąganie przez metal piorunów

Temu przesądowi przeczą gniazda budowane samodzielnie przez bociany nie tylko na metalowych platformach stawianych przez energetyków, ale także na takich konstrukcjach jak metalowe słupy trakcji elektrycznej nad linią kolejową, słupy wysokiego napięcia, metalowy zbiornik na cement czy dźwig budowlany itp.

Budowanie przez bociany gniazd w miejscach, w które nie uderzy piorun. Ściśle łączy się z poprzednim przekonaniem.

Uderzenia pioruna w gniazda bocianie są stosunkowo często przez nas odnotowywane, gdyż bocian stara się umieścić gniazdo na konstrukcji dominującej nad okolicą. Najczęściej dopływają do nas informacje o przypadkach dotyczących drzew lub słupów, gdyż wtedy jednoznacznie widać efekty uderzenia pioruna. Co roku mamy informację o takich przypadkach, lecz statystycznie rzecz ujmując większość gniazd jest w miejscach gdzie pioruny nie uderzają, podobnie jak nie uderzają w większość budynków, większość drzew i większość krów na polu.

Młode z poprzedniego roku biją się ze swoimi rodzicami o gniazdo

Młode bociany dojrzałość płciową uzyskują dopiero w 3-4 roku życia. Dlatego nie mogą walczyć ze swymi rodzicami o gniazdo, bo do niczego im nie jest potrzebne. W pierwszym roku najprawdopodobniej nie przylatują w ogóle do Polski, lecz pozostają w Afryce koczując w nielęgowych stadach.

Przekonanie o wychowywaniu stałej liczby młodych

Zdania: „zawsze wychowują trzy młode”, lub „zawsze wychowują dwa młode, aby było do pary” słyszy się dość często podczas kontroli gniazd od właścicieli posesji. Faktem jest, że najwięcej par wyprowadza dwa lub trzy młode bociany, lecz każda para „zaprogramowana jest” na wychowanie jak największej liczby piskląt. O liczbie młodych, które opuszczą gniazdo, decydują jednak w rezultacie nie rodzice a warunki zewnętrzne takie jak zasobność w pokarm, kondycja ptaków, warunki atmosferyczne, zdarzenia losowe.

Przewidywanie przez bociany suszy lub powodzi, kataklizmów takich jak pożar, zawalenie się budynku itp.

Dość powszechnie łączy się fakt wyrzucania piskląt przez bociany z późniejszymi wydarzeniami. I tak, jeśli bocian wyrzuci 2 młode i wychowa 2 to mówi się, iż przewidział, że będzie susza i nie wykarmi tylu piskląt. Jeśli po wyrzuceniu wszystkich jaj lub piskląt drzewo, na którym znajduje się gniazdo przewróci się, uważa się, że zdarzenia te miały ścisły związek i chwali mądrość ptaka, który przewidział to zdarzenie. Tymczasem wyrzucanie jaj lub piskląt przez bociany jest efektem działania lub sytuacji, która już nastąpiła lub właśnie następuje a nie takiej, która ma nastąpić w przyszłości. Rodzice wyrzucają z gniazda każde młode, które swym zachowaniem odstaje wyraźnie od zdrowych piskląt. Na przykład chore i osłabione pisklę nie jest w stanie tak skutecznie domagać się pokarmu jak inne pisklęta, dlatego coraz mniej go dostaje i coraz bardziej słabnie. W końcu silnie osłabione lub martwe jest wyrzucane z gniazda. Co roku wiele lęgów jest wyrzucanych przez obce bociany walczące o gniazda na etapie składania jaj i wychowu piskląt. Jeśli nie był zaobserwowany sam fakt walki, a jedynie efekt w postaci wyrzuconych jaj i jeżeli w tym samym sezonie coś się stało z gniazdem (upadło, spłonęło) to gospodarze zwykli kojarzyć te fakty, podczas gdy zdarzenia te nie są ze sobą bezpośrednio związane.

Przynoszenie przez bociany w dziobie płonących żagwi lub siana i podpalanie domostw ludzi, którzy zniszczyli bocianom gniazdo.

Ten pogląd pojawia się coraz rzadziej ze względu na wzrost świadomości, jak również zmianę większości pokryć dachowych. Niegdyś mogło jednak dochodzić do pożarów budynków w przypadku gdy bociany założyły lub próbowały zakładać swe gniazda na czynnych kominach, co mogło zostać odebrane jako zemsta ze strony ptaków.

Nierozłączność par bocianich

Podobnie jak gęsiom czy łabędziom tak i bocianom przypisuje się niekiedy wierność małżeńską, która ma być dotrzymywana nawet po śmierci jednego z partnerów. Bociany łączą się w pary najczęściej wiosną, dopiero po przylocie na gniazdo. Po wylocie młodych z gniazda trzymanie się w parach traci uzasadnienie, a w czasie długodystansowych wędrówek ptaki te latają w dużych stadach. Śmierć ptaka z pary pociąga za sobą poszukiwanie nowego partnera. Zmiany partnerów w parach są więc czymś naturalnym.

 Zajmowanie gniazda co roku przez tę samą parę

Bardzo powszechny pogląd. W skrajnych przypadkach słyszy się zdania „od wojny do nas przylatuje ta sama para”. Po pierwsze dorosłe bociany żyją średnio 8-9 lat, a tylko niektórzy rekordziści osiągają ponad 20 lat. Po drugie stwierdzenie, że do gniazda przylatuje ten sam ptak można uznać za słuszne tylko na podstawie obserwacji znakowanych ptaków (obrączkowanych, z nadajnikami satelitarnymi) lub osobników o cechach je wyróżniających (częściowy albinizm, uszkodzenia dzioba lub nogi itp.). Prawdą jest, że odnotowywano powrót znakowanych bocianów do tego samego gniazda lub spotykano je w stosunkowo niewielkiej odległości od gniazda, w którym wcześniej odbywały lęg. Najprawdopodobniej ptaki, które straciły lęg mniej chętnie zajmują powtórnie to samo miejsce, a te, które wyprowadziły młode chętniej wracają do tego samego gniazda. Bociany dzielą raczej gniazda na lepiej i gorzej usytuowane (odległość od żerowiska, dobry widok na okolicę, brak dostępu drapieżników) niż na moje i cudze. Gdyby ptaki wracały zawsze do swojego gniazda nie byłoby wiosną tak częstych bójek.

Co stanowi główny pokarm bociana

Głównym pokarmem bociana nie są jak powszechnie myślimy, żaby. Bocian biały jest ptakiem mięsożernym. Jako duży ptak ze stale głodnym potomstwem w gnieździe musi się w okresie lęgowym nieźle nachodzić, aby zdobyć pokarm dla siebie i swoich młodych. Praktycznie poluje niemal na każde zwierzę, które jest w stanie połknąć. Chwyta szarańczaki, chrząszcze, dżdżownice, gryzonie, małe ryby i węże, krety, łasice, gronostaje, młode zające i pisklęta ptaków.

 Bocian nie umie śpiewać

Bocian jest ptakiem, który nie może śpiewać, prawie wcale nie odzywa się. W świecie ptaków należy pod tym względem do wyjątków. Jego krtań dolna ,narząd głosowy wszystkich ptaków , jest tak uwsteczniona, że nie wytwarza dźwięków. Dlaczego bocian został tak pokrzywdzony przez los? Nie jest to krzywda ale raczej oszczędność.

Bocianowi przez większą część życia komunikacja głosowa zupełnie nie jest potrzebna. Żyje na otwartych terenach, jest duży i wyjątkowo kontrastowo ubarwiony, więc widać go z bardzo daleka , do utrzymania kontaktu ze współplemieńcami i bliższymi krewnymi wystarczą sygnały wzrokowe.

Jedynie na gnieździe zdarza się bocianowi ,coś powiedzieć. Dobrze wszystkim znana jest ceremonia witania się ptaków. Służy ona rozpoznawaniu się partnerów, wygaszaniu wzajemnej agresji i powstrzymywaniu odruchów obrony gniazda przed intruzem. Gdy jeden z nich stoi na gnieździe, a drugi przylatuje, odbywa się rytuał gestów głową, szyją i skrzydłami, któremu towarzyszy głośne, długie klekotanie dziobem. Przy tym bociany czasem wydają ciche dźwięki wytwarzane przez wypuszczanie powietrza z tchawicy. Najczęściej jest to krótki szumiący świst albo podobny do głośnego szeptu syk, rzadziej chrapliwe mruknięcie.

Głośniej i dość często odzywają się pisklęta domagające się od rodziców karmienia ,ni to miauczą ni syczą, świszczą i chrapliwie popiskują, zdarza się im także klekotać.

Przyloty

Samce bociana białego przylatują do gniazdowiska już w marcu lub kwietniu, by od razu zająć się naprawą i powiększaniem ubiegłorocznego gniazda. (Ciekawostką jest, że najstarsze bocianie gniazda częstokroć służą nawet kilku pokoleniom ptaków osiągając masę przekraczającą 500 kilogramów). Samice przylatują kilka dni później. Znoszą od czterech do pięciu jaj w dwudniowych odstępach. Pisklęta wykluwają się z reguły po 33 – 35 dniach wysiadywania na zmianę przez oba ptaki. Białe opierzone pisklęta pozostają w gnieździe przez około dwa miesiące. Dopiero jednak w ostatnim tygodniu odważają się na pierwsze próby lotu. Młodociane, już lotne ptaki różnią się od rodziców cielistą barwą dzioba i nóg, które u dojrzałych osobników są intensywnie czerwone.

 http://gci.bartoszyce.pl/turystyka/warminsko-mazurski-szlak-bociani/